АДЗІН НАВАГРУДСКI РУБЕЛЬ

 ЧАТЫРНАЦЦАТЫ РЭЛІЗ - АДЗІН НАВАГРУДСКІ РУБЕЛЬ

Адчаканены да 974-годдзя першага гістарычнага згадвання пра Навагрудак. У 1253 годзе ў Навагрудку быў каранаваны Вялікі князь Літоўскі Міндоўг, які абраў гэты горад у якасці сваёй рэзідэнцыі, і менавіта Навагрудак можна назваць адпраўной кропкай, з якой пачалася беларуская дзяржаўнасць - ён быў першай сталіцай Вялікага княства Літоўскага. 
Аверс: на манеце па цэнтры размяшчаецца Навагрудскі замак. Выява ўзята з гравюры XIX ст. «Выгляд замка ў Навагрудку ў пачатку XVI стагоддзя». Пабудову Навагрудскага замка пачалі ў сярэдзіне XIII стагоддзя. Будавалі замак з цэглы і невялікіх камянёў. Навагрудскі замак быў пабудаваны ў некалькі этапаў. Будаўніцтва каменных вежаў і сцен пачалося ў канцы XIV стагоддзя па загаду Вялікага князя Літоўскага Вітаўта для абароны ад крыжакоў. Канчатковы выгляд замак набыў у XVI стагоддзі. У XVI стагоддзі замак у Наваградку быў сямівежавым і лічыўся для свайго часу адным з самых магутных. Дадаткова замак быў абаронены ўмацаваннямі з паўночнага і паўночна-заходняга бакоў. Тут знаходзіліся вялікі земляны вал, а таксама абарончы роў шырынёй да 30 метраў і глыбінёй да 4 метра. Упершыню Навагрудскі замак сур'ёзна пацярпеў падчас вайны Рэчы Паспалітай з Маскоўскім княствам у перыяд з 1654 па 1667 гадоў, ад Маскоўскіх войскаў пад камандаваннем князя Івана Хаванскага. Вежы Меская, Калодзежная, Малая Брама і Пасадская былі амаль цалкам разбураны. Канчатковы ўдар па замкавых сценах нанеслі шведы ў час Паўночнай вайны ў 1706 годзе. Да пачатку XX ст. ад верхняй часткі замка засталіся толькі тры вежы: Дазорная, Шчытовая і Касцельная. У Першую Сусветную вайну абвалілася ў Шчытавой вежы паўднёвая сцяна. Пад ахову разваліны замка былі ўзяты ў 1921 годзе, у 1922 – 1930 гадах была праведзена частковая кансервацыя сцен, якія ацалелі. Сцены Касцельнай вежы фактычна былі нанова збудаваны. Да нашых дзён дайшлі руіны Шчытовай і Касцельнай вежаў. Яны з'яўляюцца папулярным турыстычным аб'ектам. Над замкам на манеце размяшчаецца вялікае воблака (злева да сярэдзіны). Справа ад воблака размяшчаецца гістарычны герб Навагрудка. У 1511 годзе горад атрымаў Магдэбургскае права, а ў 1595 г. Жыгімонт III падарыў гораду герб: у чырвоным полі "барочнага" шчыта размяшчаецца фігура Архангела Міхаіла, які стаіць на зялёнай зямлі і трымае ў правай руцэ меч, а ў левай – шалі. Сучасны герб зацверджаны 16 траўня 2001 года. У аснове сучаснага герба горада ляжыць герб ўзору 1595 года, дзе галоўнае адрозненне ў колеры крылаў Архангела Міхаіла. На ўзоры гістарычнага герба яны белыя, на сучасным – сінія. Злева ад герба і уверсе над воблакам размяшчаецца дата "1044" (першае гістарычнае згадванне пра Навагрудак). Злева ўверсе па крузе размешчаны надпіс "НАВАГРУДАК". Унізе пасярэдзіне адразу пад замкам размяшчаецца надпіс "АДЗІН", пад ёй па крузе - "НАВАГРУДСКІ РУБЕЛЬ". Па крузе манета ўпрыгожана дэкаратыўнымі кропкамі. 
Рэверс: уверсе на манеце размяшчаецца надпіс на беларускай мове "РЭСПУБЛIКА БЕЛАРУСЬ" у два радкі. Злева ад цэнтра трохі ўверсе адлюстраваны адзін з сімвалаў Беларусі - бусел. У дадзенай манеце бусел трохі выдатны ад тых, што выходзілі ў мінулым, аўтар вярнуўся да першапачатковай выявы бусла, які быў на "Ўздзенскім рублі" ("дзьмутыя" крылы, хвост трохі іншы). Справа і па цэнтры размяшчаецца схематычная карта Рэспублікі Беларусь з межамі абласцей. Пад буслам ад цэнтра трохі ўнізе ідзе год чаканкі манеты - 2018. Унізе справа пад схематычнай картай Гомельскай вобласці ідзе надпіс "_w_" - стылізаваны подпіс аўтара. Справа ад схематычнай карты Гомельскай вобласці ідзе надпіс "4S". 
Дата выпуску: травень 2018. 
Памер: 25*2мм. 
Гурт: рубчасты. 
Матэрыял: латунь. 
Вага манеты: 8,2 гр. 
Манета знаходзіцца ў пластыкавай капсуле. 
Тыраж: 100 асобнікаў.
Не з'яўляецца плацежным сродкам.

АДЗІН НАВАГРУДСКI РУБЕЛЬ   АДЗІН НАВАГРУДСКI РУБЕЛЬ

 

 

 

 

ПРАЕКТ. 
АДЗІН НАВАГРУДСКI РУБЕЛЬ.
Памятная манета горада Навагрудак.
Запланаваны выхад - май 2018

АДЗІН НАВАГРУДСКI РУБЕЛЬ