АДЗIН ГАРАДЗЕНСКI РУБЕЛЬ
ДВАНАЦЦАТЫ РЭЛІЗ - АДЗІН ГАРАДЗЕНСКІ РУБЕЛЬ.
Адчаканены да 890-годдзя першага гістарычнага згадвання пра Гародню.
Аверс: па цэнтры на манеце размяшчаецца выява Фарнага касцёла. Вызначэнне слова "фарны" паходзіць ад слова "парафіяльны" - азначае, што гэты касцёл быў галоўным у горадзе, і дзверы ў яго былі адкрыты ў любы час сутак. У 1584 годзе кароль Стэфан Баторый у лісце варшаўскаму правінцыялу езуітаў запрасіў манаскі ордэн у Гародню, з мэтай абраць месца для будаўніцтва адукацыйна -душпастырскага цэнтра. У 1622 г. у Гародню прыбыў і размясціўся магутны ордэн езуітаў, стараннямі якога быў пабудаваны сабор Святых апосталаў Пятра і Паўла, а ў 1678 годзе ў гонар вядомага місіянера з Францыі Франсуа Ксаверы, быў закладзены першы камень каменнага храма. Пабудова вялася больш 25 гадоў, і толькі да 1705 г., яе завяршылі і высвянцілі. Прыхадскім касцёл стаў у 1783 г. На той момант ён складаўся з будынка святыні і манастыра і быў такім вялікім, што займаў цэлы квартал у горадзе. Што ж да афармлення, тое яно было самым прыгожым ва ўсёй Рэчы Паспалітай. Да пабудоў Фарнага касцёла прылягаў калегіум, першая беларуская аптэка, бібліятэка, дзе захоўваліся каштоўныя кнігі, і шмат дапаможных памяшканняў, у тым ліку, і комплекс манастыра езуітаў. Вышыня храма 50 метраў і яго выдатна відаць практычна з любой кропкі горада. Першапачаткова вежы Фарнага касцёла былі адкрытымі, але сёння іх зачыняюць для таго, каб засцерагаць старадаўні архітэктурны помнік ад дажджоў і парываў ветра. Галоўнай асаблівасцю Фарнага касцёла быў і застаецца яго алтар, выкананы з дрэва, вышыня якога прыраўноўваецца да вышыні 7-павярховага дома, яго апраўляюць дзясяткі постацяў святых апосталаў, мецэнатаў, якія прынялі ўдзел у стварэнні Фарнага касцёла, каталіцкіх святых. Сам алтар быў пабудаваны ў 1736 годзе з драўніны, а пасля гэтага яго аформілі пад мармур. У адной з веж мясцуюцца гадзіннік з маятнікам. Першапачаткова гісторыкі адносілі дату іх выраба да сямнаццатага стагоддзя, але пазней пры правядзенні шэрагу даследаванняў імі было ўсталявана, гарадзенскія нашмат старэй пражскіх - самых старых у свеце. Пры гэтым гадзіннікавы механізм першых, у адрозненне ад механізму пражскіх гадзіннікаў, захаваўся, яго не замянялі. Адзін час лічыўся, што механізм адносіцца к канцу XIV стагоддзя. Аднак першае згадванне пра вежавыя гадзіннікі знаходзіцца ў актах пра "Гарадзенскія прывілеі" ад 1496 года - там яны пазначаны як вельмі-вельмі старыя. У 1995 г. выконвалася рэстаўрацыя гадзінніка. Тады і высвятлілася, што іх унікальны механізм належыць да XII - XIV стагоддзяў. Савецкая эпоха паставіла існаванне фарнага касцёла ў Гародню пад пагрозу, храм увесь час пагражаліся знесці. У 1988 годзе стараннямі ксяндза Тадэвуша Кандрусевіча ў прыход вярнулася звычайнае рэлігійнае жыццё. На сённяшні дзень Фарны касцёл у Гародні - унікальны архітэктурны помнік у стылі барока, адзін з самых наведвальных турыстычных аб'ектаў, бачны з розных куткоў горада гістарычны цэнтр, які не спыняе дзівіць сваёй манументальнасцю і веліччу. Злева па цэнтры ад Фарнага касцёла на манеце размяшчаны герб Гародні з пячаткі Гародні канца XVII стагоддзя (алень Святога Губерта (Святы Губерт - каталіцкі святы, біскуп Льежскі), які скача ў левы бок праз ваду, на галаве аленя паміж рогамі ўмацаваны залаты крыж), які максімальна набліжаны да цяперашняга герба горада. Справа ад Фарнага касцёла па крузе размяшчаецца дата "2017" (год выпуску манеты), ледзь далей направа, таксама па крузе, але крыху вышэй размяшчаецца дата "1127" (у беларускай гістарычнай літаратуры менавіта гэты год прынята лічыць датай заснавання горада, а не 1128 год, хаця горад упершыню згадваецца ў летапісах ужо ў 1005 годзе). Манета па ўсім крузе ўпрыгожана стылізаванымі кропкамі. У самім версе па цэнтры па крузе, але ўнізе ад стылізаваных кропак размяшчаецца надпіс на беларускай мове «ГАРОДНЯ», ад якой справа і злева размяшчаецца выява дзвюх "васьмірогаў" (адзін справа, другі злева) (сімвалізуе мужчынскі пачатак, агонь, таксама пазначае моцную мужчынскую энергетыку). Унізе ад царквы пасярэдзіне размяшчаецца надпіс на беларускай мове "АДЗІН". Унізе ад дадзенага надпісу крыху меньшым шрыфтам па крузе, але ўверсе ад стылізаваных кропак размяшчаецца надпіс на беларускай мове "ГАРАДЗЕНСКІ РУБЕЛЬ".
Рэверс: уверсе на манеце размяшчаецца надпіс на беларускай мове "РЭСПУБЛIКА БЕЛАРУСЬ" у два радкі. Злева ад цэнтра трохі ўверсе адлюстраваны адзін з сімвалаў Беларусі - бусел. У дадзенай манеце бусел трохі выдатны ад тых, што выходзілі ў мінулым, аўтар вярнуўся да першапачатковай выявы бусла, які быў на "Ўздзенскім рублі" ("дзьмутыя" крылы, хвост трохі іншы). Справа і па цэнтры размяшчаецца схематычная карта Рэспублікі Беларусь з межамі абласцей. Пад буслам ад цэнтра трохі ўнізе ідзе год чаканкі манеты - 2017. Унізе справа пад схематычнай картай Гомельскай вобласці ідзе надпіс "_w_" - стылізаваны подпіс аўтара.
Дата выпуску: лістапад 2017.
Памер: 25*2мм.
Гурт: рубчасты.
Матэрыял: латунь.
Вага манеты: ~ 8 гр.
Манета знаходзіцца ў пластыкавай капсуле.
Тыраж: 100 асобнікаў.
Не з'яўляецца плацежным сродкам.
ПРАЭКТ.
Чарговы рэліз на восень 2017 - Гародня.
Працоўная версія макета.
Выпуск запланаваны на кастрычнік 2017.
Плануемы тыраж - 100экз.
Памер: 25 * 2мм.
Латунь. Гурт рубчасты. Якасць - імітацыя пруф. Ўпакоўка - пластыкавая капсула.
Image:
